Ankara akşam saatlerinde sağanak yağışın etkisi altına girdi. Kentin bazı noktalarında şimşekler çaktı.
Gökyüzü bir anda bembeyaz oldu.
O anlar kameralara yansıdı.
ŞİMŞEK NEDEN OLUR?
Şimşek, atmosferdeki elektrik yüklemelerinin neden olduğu bir elektriksel deşarj olayıdır. Bulutlar arasındaki elektrik yüklemelerinin farklılaşması sonucu şimşek meydana gelir. Bu farklılaşma, milyonlarca voltluk bir elektrik akımının atmosferde ilerlemesine neden olur.
Şimşek, genellikle kümülonimbüs bulutlarında görülür ve bir bulut kümesi aşırı miktarda pozitif veya negatif elektrik yükü ile yüklendiğinde oluşur. Elektrik yükünün hava direncini kıracak kadar çok olması gerekir.
Yükselen buz kristalleri ve düşen graupel (yumuşak dolu) arasındaki çarpışmalar sırasında, buz kristalleri pozitif ve graupel negatif olarak yüklenir. Bu yüklerin birikmesi ve ani bir deşarj ile atmosferde yüksek potansiyelli enerji boşalır ve şimşek olarak gözlemlenir.
Kar fırtınalarında, kum fırtınalarında ve hatta volkanlardan çıkan gaz ve toz bulutlarında da şimşeklere rastlanabilir. Dünya genelinde saniyede 50 ila 100 şimşek çakar. İşte bu doğa olayları, gökyüzünün muhteşem bir görsel şölene dönüşmesine neden olur.
ŞİMŞEK TEHLİKELİ MİDİR?
Şimşek, doğrudan bir tehlike oluşturmasa da bazı riskleri vardır.
İşte bunlardan bazıları:
Elektrik Çarpması: Şimşek, yere düşerken yüksek voltajlı bir elektrik akımını taşır. Eğer bir kişi bu elektrik akımına maruz kalırsa, ciddi yaralanmalara veya hatta ölüme yol açabilir. Bu nedenle, şimşek yakınınıza düştüğünde açık alanlarda bulunmamalısınız.
Yangın Riski: Şimşek, ağaçları, binaları ve diğer yapıları tutuşturabilir. Özellikle kuru alanlarda, şimşek nedeniyle yangın riski artar.
Elektronik Cihazlara Zarar Verme: Şimşek, elektronik cihazlara da zarar verebilir. Evinizdeki elektronik eşyaları korumak için şimşek düşerken prizlerden fişleri çekmek iyi bir önlem olabilir.
Ulaşım Güvenliği: Şimşek, uçaklar, trenler ve diğer ulaşım araçları için de risk oluşturabilir. Bu nedenle, hava koşulları nedeniyle seyahat ederken dikkatli olmalısınız.
Genel olarak, şimşek olayı doğrudan tehlikeli değildir, ancak bu doğa olayının potansiyel risklerini göz önünde bulundurmalı ve güvenlik önlemlerini almalısınız.
Özellikle açık alanlarda şimşek çaktığında kapalı bir alana geçmek veya yere yatmak gibi önlemler alabilirsiniz.
BAZI ŞİMŞEKLER NEDEN DAHA PARLAK VE UZUN OLUR?
Şimşeklerin parlaklığı ve uzunluğu, birkaç faktöre bağlı olarak değişebilir:
Elektrik Yükü: Şimşekler, bulutlar arasındaki veya bulut ile yeryüzü arasındaki elektrik yüklerinin dengesizliğinden kaynaklanır. Yük miktarı ne kadar fazla olursa, şimşek o kadar parlak ve güçlü olur.
Atmosfer Koşulları: Atmosferdeki nem, sıcaklık ve hava kirliliği gibi faktörler, şimşeğin görünürlüğünü ve yolunu etkileyebilir. Örneğin, nemli hava, şimşeğin daha parlak görünmesine neden olabilir.
Yükseklik ve Bulut Türü: Şimşekler genellikle kümülonimbüs bulutlarında oluşur ve bulutun yüksekliği, şimşeğin uzunluğunu etkileyebilir. Daha yüksek bulutlardan çıkan şimşekler, daha uzun mesafeler kat edebilir.
Yıldırımın Türü: Bazı yıldırımlar, diğerlerine göre daha uzun ve daha parlak olabilir. Örneğin, pozitif yıldırımlar genellikle negatif yıldırımlardan daha uzun ve daha parlak olur.
Gözlem Noktası: Gözlemcinin bulunduğu konum da, şimşeğin görünürlüğünü etkiler. Eğer gözlemci şimşeğe doğrudan bakıyorsa, daha parlak ve net görünebilir.
Bu faktörlerin birleşimi, bazı şimşeklerin diğerlerinden daha parlak ve uzun görünmesine neden olur. Ayrıca, kayıtlara geçen en uzun şimşek olayı Ekim 2001’de Teksas’ta gerçekleşmiş ve toplam 190 mil uzunluğundaydı. Bu, şimşeklerin ne kadar muazzam boyutlara ulaşabileceğinin bir göstergesidir.
